Máy tính là gì? Kiến thức đầy đủ nhất về máy tính

Bạn đang tìm hiểu máy tính là gì? Trong bài viết này Vi Tính Quang Chính sẽ gửi đến bạn những kiến thức đầy đủ nhất về máy tính. 

Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những kiến thức tổng quan về máy tính, phần cứng, phần mềm máy tính là gì? Các thành phần bên trong của một chiếc máy tính, các phần mềm ứng dụng thường có trên một máy tính. Các loại hệ điều hành, các loại thiết bị ngoại vi gắn liền với máy vi tính, các dòng máy tính hiện nay trên thế giới.

Máy tính là gì?

Máy tính là một thiết bị điện tử được sử dụng để tính toán và xử lý thông tin. Nó được thiết kế để thực hiện các tác vụ tính toán tự động và nhanh chóng hơn so với cách tính toán thủ công bằng tay.

Máy tính gồm nhiều thành phần như bộ xử lý trung tâm (CPU), bộ nhớ, đĩa cứng, màn hình, bàn phím và chuột. Các ứng dụng của máy tính rất đa dạng, từ việc lưu trữ và quản lý thông tin đến việc thực hiện các tác vụ về đồ họa, video, âm thanh, truyền thông và các ứng dụng kinh doanh và khoa học khác.

Phần cứng – phần mềm máy tính là gì?

Trước khi chúng ta nói về các loại máy tính khác nhau, hãy nói về hai thứ mà tất cả các máy tính đều có chung: phần cứng và phần mềm.

Phần cứng máy tính là gì?

Phần cứng là bất kỳ phần nào của máy tính của bạn có cấu trúc vật lý, chẳng hạn như bàn phím hoặc chuột, màn hình. Nó cũng bao gồm tất cả các bộ phận bên trong của máy tính, có thể kế đến như ô cứng, mainboard, nguồn, ram, card màn hình,… 

Phần mềm máy tính là gì?

Phần mềm máy tính là các chương trình hoặc ứng dụng được thiết kế để thực hiện các tác vụ hoặc chức năng cụ thể trên máy tính. Chúng được viết bằng các ngôn ngữ lập trình và thường được cài đặt và chạy trên hệ điều hành của máy tính.

Nói một cách khác thì phần mềm là bất kỳ tập hợp các hướng dẫn nào mà cho phần cứng biết phải làm gì và làm như thế nào. Các phần mềm máy tính có thể bao gồm các ứng dụng phổ biến như trình duyệt web, bộ chỉnh sửa văn bản, bộ phát triển phần mềm, các chương trình đồ họa, trò chơi, phần mềm mã độc và nhiều loại phần mềm khác.

Mọi thứ bạn làm trên máy tính của bạn sẽ phụ thuộc vào cả phần cứng và phần mềm. Ví dụ, hiện tại bạn có thể đang xem bài học này trên trình duyệt web (phần mềm) và sử dụng chuột (phần cứng) để chuyển từ trang này sang trang khác. Khi bạn tìm hiểu về các loại máy tính khác nhau, hãy tự hỏi về sự khác biệt trong phần cứng của chúng. 

Sau khi bạn sử dụng máy tính thuần thục, bạn sẽ thấy rằng các loại máy tính khác nhau thường sử dụng các loại phần mềm khác nhau.

Có những loại máy tính khác nhau nào?

Khi được ai đó hỏi máy tính là gì hoặc nhắc đến từ máy tính, mọi người thường nghĩ đến một máy tính cá nhân như máy tính để bàn hoặc máy tính xách tay.

Tuy nhiên, máy tính có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau, và chúng thực hiện nhiều chức năng khác nhau trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Khi bạn rút tiền mặt từ máy ATM, quét hàng tạp hóa tại cửa hàng, hoặc sử dụng máy tính bỏ túi, bạn đang sử dụng một loại máy tính.

Máy tính để bàn (Desktop, PC) là gì?

Nhiều người sử dụng máy tính để bàn tại nơi làm việc, nhà và trường học. Máy tính để bàn được thiết kế để đặt trên bàn và thường được tạo thành từ một số bộ phận khác nhau, bao gồm hộp máy tính, màn hình, bàn phím và chuột.

• Xem thêm: Thu mua máy tính cũ giá cao TPHCM

Máy tính xách tay (Laptop) là gì?

Loại máy tính thứ hai mà bạn có thể quen thuộc là máy tính xách tay, thông thường được gọi là laptop. Laptop là máy tính sử dụng pin, nhỏ gọn hơn máy tính để bàn, cho phép bạn sử dụng chúng gần như ở bất cứ đâu.

Máy tính bảng (Tablet computer) là gì?

Máy tính bảng – hay còn gọi là tablet – là các thiết bị máy tính cầm tay, còn nhỏ gọn hơn cả laptop. Thay vì bàn phím và chuột, máy tính bảng sử dụng màn hình cảm ứng để nhập liệu và điều hướng.

iPad là một ví dụ về máy tính bảng.

Máy chủ (Servers) là gì?

Máy chủ (Server) là một máy tính phục vụ thông tin cho các máy tính khác trong mạng.

Ví dụ, mỗi khi bạn sử dụng Internet, bạn đang xem một cái gì đó được lưu trữ trên một máy chủ. Nhiều doanh nghiệp cũng sử dụng máy chủ lưu trữ tập tin để chia sẻ tệp trong nội bộ.

Các loại máy tính khác

Nhiều thiết bị điện tử hiện nay thực chất là các máy tính chuyên dụng, tuy nhiên chúng ta không luôn nhận ra điều đó. Sau đây là một số ví dụ phổ biến.

• Điện thoại thông minh: Nhiều điện thoại di động có thể làm nhiều việc giống như máy tính, bao gồm duyệt web và chơi game. Chúng thường được gọi là điện thoại thông minh.
• Thiết bị đeo: Công nghệ đeo được dùng để chỉ các thiết bị như các bộ đo sức khỏe và đồng hồ thông minh, được thiết kế để đeo suốt cả ngày. Các thiết bị này thường được gọi là đồ đeo thông minh.
• Máy chơi game: Máy chơi game là một loại máy tính chuyên dụng được sử dụng để chơi game trên TV của bạn.
• TV: Nhiều TV hiện nay có ứng dụng – hoặc các ứng dụng – cho phép bạn truy cập vào nhiều loại nội dung trực tuyến khác nhau. Ví dụ, bạn có thể xem video trực tuyến trên TV của mình.

Từ đây, nếu ai đó đặt câu hỏi máy vi tính là gì? Có những loại máy tính nào? Bạn có thể trả lời cho họ một cách đầy đủ và tường tận các kiến thức về máy tính rồi.

Tiếp theo, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về hai loại máy tính để bàn phổ biến đó là PC và Mac.

Máy tính PC và Mac

Có hai kiểu máy tính cá nhân chính: PC và Mac. Cả hai đều hoạt động đầy đủ chức năng, nhưng chúng có hình dáng và thiết kế khác nhau. Sẽ có người thích dùng Mac hơn PC, nhưng cũng sẽ có những người chỉ thích dùng PC hơn Mac.

Máy tính PC là gì?

Loại máy tính này bắt đầu với phiên bản ban đầu của IBM PC được giới thiệu vào năm 1981. Các công ty khác bắt đầu tạo ra các máy tính tương tự, được gọi là IBM PC tương thích (thường được viết tắt là PC).

Ngày nay, đây là loại máy tính cá nhân phổ biến nhất và thường đi kèm với hệ điều hành Microsoft Windows. Gần như, bạn đi tới đâu cũng đều thấy mọi người sử dụng máy tính PC chạy hệ điều hành windows.

Máy tính Mac là gì?

Máy tính Macintosh được giới thiệu vào năm 1984, và đó là máy tính cá nhân được bán chạy đầu tiên có giao diện đồ họa người dùng, hoặc GUI (phát âm là “gooey”). Tất cả các máy tính Mac đều được sản xuất bởi một công ty (Apple), và họ gần như luôn sử dụng hệ điều hành Mac OS X.

Còn bạn thì sao? Bạn đang dùng máy tính Mac hay PC?

Các bộ phận cơ bản của máy tính

Nhìn tổng thể của một máy tính để bàn, bạn sẽ thấy các phần cơ bản của máy tính để bàn bao gồm thùng máy tính, màn hình, bàn phím, chuột và dây nguồn.

Mỗi phần đều đóng vai trò quan trọng khi sử dụng máy tính.

Case (thùng) máy tính là gì?

Case (thùng) máy tính là hộp kim loại và nhựa chứa các thành phần chính của máy tính, bao gồm bo mạch chủ, bộ vi xử lý trung tâm (CPU) và nguồn cung cấp điện. Phía trước của thùng máy thường có một nút bật/tắt và một hoặc nhiều ổ đĩa quang.

• Thùng máy tính có nhiều hình dáng và kích thước khác nhau:
• Thùng máy tính để bàn nằm ngang trên bàn và màn hình thường đặt trên đó.
• Thùng máy tính kiểu tháp cao và đặt cạnh màn hình hoặc trên sàn.
• Máy tính all-in-one đi kèm với các thành phần bên trong được tích hợp vào màn hình, ta cũng hay gọi đó là máy tính tất cả trong một, nhìn bề ngoài chỉ như một cái màn hình, nhưng thực chất là máy tính hoàn chỉnh.

Màn hình máy tính là gì?

Màn hình máy tính là thiết bị hiển thị hình ảnh, chữ viết, đồ họa hoặc các nội dung khác từ máy tính hoặc các thiết bị khác. Nó thường được kết nối với máy tính thông qua cáp tín hiệu hoặc không dây và được điều khiển bởi các tín hiệu được gửi từ máy tính đến màn hình.

Màn hình máy tính hiện nay có nhiều loại, trong đó phổ biến nhất là màn hình LCD và LED. Màn hình LCD (Liquid Crystal Display) sử dụng các tế bào LCD để hiển thị hình ảnh, trong khi màn hình LED (Light Emitting Diode) sử dụng các đèn LED để tạo ra hình ảnh. Các loại màn hình khác bao gồm màn hình CRT (Cathode Ray Tube) và màn hình OLED (Organic Light Emitting Diode).

• Xem thêm: Thu mua máy in cũ giá cao tp hcm

Màn hình máy tính rất quan trọng trong việc hiển thị các nội dung và tương tác với máy tính, và được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, từ kinh doanh đến giải trí và giáo dục.

Bàn phím máy tính là gì?

Bàn phím máy tính là một thiết bị đầu vào được sử dụng để nhập các ký tự, số và các lệnh vào máy tính. Bàn phím máy tính thông thường bao gồm các phím để nhập các ký tự chữ cái, số, dấu chấm câu, các phím chức năng và các phím điều khiển khác như phím Delete, Shift, Ctrl và Alt.

Khi nhấn các phím trên bàn phím, các tín hiệu điện sẽ được gửi đến máy tính để xử lý và hiển thị trên màn hình. Bàn phím máy tính là một phần không thể thiếu của hệ thống máy tính.

Bàn phím là một trong những cách chính để giao tiếp với máy tính. Có nhiều loại bàn phím khác nhau, nhưng hầu hết đều rất giống nhau và cho phép bạn thực hiện các nhiệm vụ cơ bản tương tự.

Chuột máy tính là gì?

Chuột máy tính là một thiết bị đầu vào được sử dụng để điều khiển con trỏ trên màn hình máy tính. Chuột máy tính thông thường bao gồm một nút trái và một nút phải, một bánh xe cuộn (scroll wheel) và một cảm biến quang học hoặc lazer để phát hiện chuyển động của chuột.

Khi di chuyển chuột trên mặt bàn hoặc một bề mặt phẳng khác, con trỏ trên màn hình cũng sẽ di chuyển theo. Nút trái và nút phải trên chuột được sử dụng để thực hiện các tác vụ như chọn, kéo và thả. Bánh xe cuộn thường được sử dụng để cuộn lên và xuống các trang web hoặc tài liệu văn bản. 

Các loại chuột máy tính khác

Có những thiết bị khác có thể làm công việc tương tự như chuột. Nhiều người thấy chúng dễ sử dụng hơn và cũng yêu cầu ít diện tích bàn làm việc hơn so với chuột truyền thống. Các phương án thay thế chuột phổ biến nhất như sau:

Trackball: Trackball có một quả cầu có thể quay tự do. Thay vì di chuyển thiết bị như một chuột, bạn có thể lăn quả cầu bằng ngón cái để di chuyển con trỏ.

Touchpad: Touchpad – còn được gọi là trackpad – là một tấm đệm nhạy cảm với chạm cho phép bạn điều khiển con trỏ bằng cách thực hiện một động tác vẽ với ngón tay. Touchpad phổ biến trên các máy tính xách tay.

Một số nút và cổng thông dụng trên máy tính

Hãy nhìn vào mặt trước và mặt sau của hộp máy tính của bạn và đếm số lượng nút bấm, cổng và khe cắm bạn thấy. Tiếp theo hãy nhìn vào màn hình và đếm số lượng các nút và cổng mà bạn tìm thấy. Bạn có thể đếm được ít nhất 10, và có thể nhiều hơn nữa.

Mỗi máy tính đều khác nhau, do đó các nút bấm, cổng và ổ cắm cũng sẽ khác nhau. Tuy nhiên, có những loại cổng mà bạn có thể mong đợi tìm thấy trên hầu hết các máy tính để bàn. Tìm hiểu cách sử dụng các cổng này sẽ giúp bạn khi cần kết nối thiết bị mới với máy tính của mình, chẳng hạn như máy in mới, bàn phím hoặc chuột.

Mặt trước của case (thùng) máy tính

1. Power button: Nút bật/tắt máy tính.
2. Reset button: Nút khởi động lại hệ thống.
3. USB ports: Cổng USB để kết nối các thiết bị như chuột, bàn phím, ổ đĩa flash USB, camera, vv.
4. Audio jacks: Các cổng âm thanh để kết nối tai nghe hoặc loa.
5. Optical drive: Ổ đĩa quang để đọc và ghi đĩa CD hoặc DVD (không phải trên mỗi máy tính).

Mặt sau của case (thùng) máy tính

1. Power port: Cổng kết nối với nguồn điện AC.
2. Ethernet port: Cổng kết nối mạng LAN để kết nối với Internet hoặc các thiết bị mạng khác.
3. USB ports: Cổng USB để kết nối với các thiết bị như chuột, bàn phím, ổ đĩa flash USB, camera, vv.
4. Audio jacks: Các cổng âm thanh để kết nối tai nghe, loa hoặc microphone.
5. Video ports: Các cổng để kết nối với màn hình hiển thị như VGA, DVI, HDMI hoặc DisplayPort.
6. Expansion card slots: Khe mở rộng để gắn các card mở rộng như card đồ họa, card âm thanh, vv.
7. Power supply unit (PSU) switch: Nút bật/tắt nguồn của nguồn máy tính (PSU).
8. Other ports: Các cổng kết nối khác như cổng FireWire, eSATA, Thunderbolt, vv.

Các cổng khác trên máy tính

1. Cổng Thunderbolt: Thunderbolt là cổng tốc độ cao, có thể truyền đồng thời dữ liệu và tín hiệu video. Nó thường được tìm thấy trên máy tính Apple và một số máy tính xách tay PC cao cấp.
2. Cổng HDMI: HDMI là viết tắt của High-Definition Multimedia Interface và thường được sử dụng để kết nối máy tính với TV hoặc màn hình ngoài. Nó mang cả tín hiệu âm thanh và video.
3. DisplayPort: DisplayPort là một chuẩn kết nối video được phát triển bởi VESA (Video Electronics Standards Association) và được sử dụng để truyền tải tín hiệu âm thanh và hình ảnh giữa máy tính và các thiết bị hiển thị, như màn hình máy tính, tivi, máy chiếu,…

Thiết bị ngoại vi thường dùng với máy tính

Bộ máy tính cơ bản thường bao gồm hộp máy tính, màn hình, bàn phím và chuột, nhưng bạn có thể kết nối nhiều loại thiết bị khác vào các cổng trống trên máy tính. Những thiết bị này được gọi là thiết bị ngoại vi. Hãy xem một số thiết bị ngoại vi phổ biến nhất.

Máy in

Máy in được sử dụng để in tài liệu, hình ảnh và bất cứ thứ gì xuất hiện trên màn hình của bạn. Có nhiều loại máy in khác nhau, bao gồm máy in phun, máy in laser và máy in ảnh. Thậm chí còn có máy in đa chức năng, có thể quét và sao chép tài liệu.

• Xem thêm: Thu mua máy in cũ giá cao tp hcm

Máy quét

Máy quét cho phép bạn sao chép một hình ảnh hoặc tài liệu vật lý và lưu nó vào máy tính của bạn dưới dạng hình ảnh kỹ thuật số (đọc được bởi máy tính). Nhiều máy quét được bao gồm là một phần của máy in đa chức năng, mặc dù bạn cũng có thể mua một máy quét phẳng hoặc máy quét cầm tay riêng lẻ.

Loa/tai nghe

Loa và tai nghe là các thiết bị đầu ra, có nghĩa là chúng gửi thông tin từ máy tính đến người dùng – trong trường hợp này, chúng cho phép bạn nghe âm thanh và nhạc. Tùy thuộc vào model, chúng có thể kết nối với cổng âm thanh hoặc cổng USB. Một số màn hình cũng có loa tích hợp.

Microphone

Microphone là một loại thiết bị nhập vào (input device), hoặc là một thiết bị nhận thông tin từ người sử dụng. Bạn có thể kết nối một microphone để ghi âm hoặc nói chuyện với người khác qua Internet. Nhiều máy tính xách tay đi kèm với microphone tích hợp sẵn.

Webcam

Webcam, hay còn gọi là camera web, là một loại thiết bị nhập vào (input device) có thể ghi lại video và chụp ảnh. Nó cũng có thể truyền video qua Internet theo thời gian thực, cho phép trò chuyện hoặc hội nghị trực tuyến với người khác. Nhiều webcam cũng bao gồm microphone cho mục đích này.

Bộ điều khiển trò chơi và tay cầm chơi game

Bộ điều khiển trò chơi được sử dụng để điều khiển trò chơi trên máy tính. Có nhiều loại bộ điều khiển khác nhau bạn có thể sử dụng, bao gồm tay cầm chơi game, tuy nhiên bạn cũng có thể sử dụng chuột và bàn phím để điều khiển hầu hết các trò chơi.

Máy ảnh kỹ thuật số

Máy ảnh kỹ thuật số cho phép bạn chụp ảnh và quay video dưới định dạng số. Bằng cách kết nối máy ảnh với cổng USB của máy tính, bạn có thể truyền hình ảnh từ máy ảnh sang máy tính.

Điện thoại di động, máy nghe nhạc MP3, máy tính bảng và các thiết bị khác

Mỗi khi bạn mua một thiết bị điện tử như điện thoại di động hoặc máy nghe nhạc MP3, hãy kiểm tra xem nó có đi kèm với cáp USB không. Nếu có, điều này có nghĩa là bạn có thể kết nối thiết bị đó với máy tính của mình.

Bên trong của một chiếc máy tính có gì?

Bạn có bao giờ nhìn vào bên trong một case máy tính, hoặc xem qua các hình ảnh bên trong nó chưa? Những bộ phận nhỏ có vẻ phức tạp, tuy vậy bên trong một case máy tính thực sự không có gì bí ẩn cả.

Thật ra bên trong một case (thùng) máy tính chỉ có các linh kiện cơ bản sau: mainboard, cpu, ram, ổ cứng, nguồn, card đồ họa, card mạng…

Bo mạch chủ (Motherboard/ Mainboard) là gì?

Bo mạch chủ là bo mạch chính của máy tính. Nó là một tấm mỏng giữ CPU, bộ nhớ, các kết nối cho ổ đĩa cứng và ổ đĩa quang, các thẻ mở rộng để điều khiển video và âm thanh, và các kết nối đến các cổng của máy tính của bạn (như cổng USB). Bo mạch chủ kết nối trực tiếp hoặc gián tiếp đến mọi phần của máy tính.

CPU – chip máy tính là gì?

Bộ xử lý trung tâm (CPU), còn được gọi là bộ chip máy tính, được đặt bên trong vỏ máy tính trên bo mạch chủ. Nó được gọi là “não” của máy tính, và công việc của nó là thực hiện các lệnh. Mỗi khi bạn nhấn một phím, click chuột hoặc khởi động một ứng dụng, bạn đang gửi các chỉ thị đến CPU.

CPU thường là một hình vuông sứ khoảng hai inch với một vi mạch silic trên bên trong. Vi mạch thường có kích thước khoảng bằng hình móng tay. CPU vừa với ổ cắm CPU trên bo mạch chủ, được bao phủ bởi tản nhiệt, một vật thể hấp thụ nhiệt từ CPU.

Tốc độ xử lý của một bộ vi xử lý được đo bằng đơn vị megahertz (MHz), hoặc triệu lệnh mỗi giây; và gigahertz (GHz), hoặc tỷ lệ lệnh mỗi giây. Một bộ vi xử lý nhanh hơn có thể thực hiện các lệnh nhanh hơn. Tuy nhiên, tốc độ thực tế của máy tính phụ thuộc vào tốc độ của nhiều thành phần khác nhau – không chỉ riêng bộ vi xử lý.

RAM (Random Access Memory)

RAM (bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên) là bộ nhớ ngắn hạn của hệ thống của bạn. Mỗi khi máy tính của bạn thực hiện các phép tính, nó tạm thời lưu trữ dữ liệu trong RAM cho đến khi cần thiết.

Bộ nhớ ngắn hạn này sẽ mất đi khi máy tính tắt. Nếu bạn đang làm việc trên một tài liệu, bảng tính hoặc loại tệp tin khác, bạn cần lưu lại để tránh mất dữ liệu. Khi bạn lưu một tệp, dữ liệu sẽ được ghi vào ổ cứng, đó là nơi lưu trữ dữ liệu lâu dài.

RAM được đo lường bằng đơn vị megabyte (MB) hoặc gigabyte (GB). Bạn càng có nhiều RAM, thì máy tính của bạn có thể thực hiện nhiều việc cùng một lúc hơn. Nếu bạn không có đủ RAM, bạn có thể nhận thấy rằng máy tính của bạn chạy chậm khi bạn mở nhiều chương trình cùng một lúc. Vì vậy, nhiều người thêm RAM vào máy tính của họ để cải thiện hiệu suất.

Ổ cứng

Ổ đĩa cứng là nơi lưu trữ phần mềm, tài liệu và các tập tin khác của bạn. Ổ đĩa cứng là bộ nhớ lưu trữ dài hạn, có nghĩa là dữ liệu vẫn được lưu trữ ngay cả khi bạn tắt máy tính hoặc rút dây nguồn.

Khi bạn chạy một chương trình hoặc mở một tệp, máy tính sao chép một số dữ liệu từ ổ đĩa cứng vào RAM. Khi bạn lưu một tệp, dữ liệu được sao chép trở lại ổ đĩa cứng. 

Có hai loại ổ cứng chính được sử dụng trong máy tính hiện nay là ổ cứng cơ (HDD) và ổ cứng thể rắn (SSD).

Ổ cứng cơ (HDD) máy tính là gì?

Là loại ổ cứng truyền thống và phổ biến nhất. Nó sử dụng đĩa cứng có chứa các đĩa từ tính quay với tốc độ cao để lưu trữ dữ liệu. Các ổ cứng HDD có dung lượng lớn và giá thành thấp hơn so với ổ cứng SSD. Tuy nhiên, chúng có tốc độ đọc/ghi thấp hơn và có thể gây ra tiếng ồn khi hoạt động.

Ổ cứng ssd máy tính là gì?

Là loại ổ cứng mới và nhanh hơn, sử dụng bộ nhớ flash để lưu trữ dữ liệu. Ổ cứng SSD có tốc độ đọc/ghi nhanh hơn, không có bộ phận chuyển động, giúp giảm thiểu tiếng ồn và có kích thước nhỏ hơn so với ổ cứng HDD. Tuy nhiên, ổ cứng SSD có dung lượng thấp hơn và giá thành cao hơn so với HDD.

Ngoài ra, còn có các loại ổ cứng khác như ổ cứng Hybrid (kết hợp giữa HDD và SSD) và ổ cứng quang (dùng để lưu trữ dữ liệu trên đĩa CD/DVD/Blu-ray). Tuy nhiên, các loại này không phổ biến và thường được sử dụng cho mục đích cụ thể.

Nguồn máy tính (PSU) là gì?

Bộ cấp nguồn trong một máy tính chuyển đổi nguồn từ ổ cắm tường sang loại nguồn cần thiết cho máy tính. Nó truyền điện qua cáp đến bo mạch chủ và các thành phần khác.

Nếu bạn quyết định mở vỏ máy tính và xem xét, hãy đảm bảo ngắt điện máy tính trước. Trước khi chạm vào bên trong máy tính, bạn nên chạm vào một vật liệu kim loại có đất đến hoặc một bộ phận kim loại của vỏ máy tính để xả tĩnh điện. Tĩnh điện có thể được truyền qua mạch máy tính, gây thiệt hại nghiêm trọng cho máy của bạn.

Khe cắm thẻ mở rộng

Hầu hết các máy tính đều có khe mở rộng trên bo mạch chủ cho phép bạn thêm các loại thẻ mở rộng khác nhau. Chúng thường được gọi là các thẻ PCI (kết nối thành phần ngoại vi). Bạn không cần phải thêm bất kỳ thẻ PCI nào vì hầu hết các bo mạch chủ đã tích hợp sẵn các tính năng như video, âm thanh, mạng và các tính năng khác.

Tuy nhiên, nếu bạn muốn nâng cao hiệu suất của máy tính hoặc cập nhật các tính năng của một máy tính cũ hơn, bạn luôn có thể thêm một hoặc nhiều thẻ mở rộng. Dưới đây là một số loại thẻ mở rộng phổ biến nhất.

VGA (card đồ họa/ card màn hình) máy tính là gì?

Card đồ họa chịu trách nhiệm cho những gì bạn thấy trên màn hình. Hầu hết các máy tính có một GPU (đơn vị xử lý đồ họa) tích hợp trên bo mạch chủ thay vì có một thẻ (card) đồ họa riêng biệt. Nếu bạn thích chơi các trò chơi yêu cầu đồ họa cao, bạn có thể thêm một card đồ họa nhanh hơn vào một trong các khe mở rộng để đạt được hiệu suất tốt hơn.

Sound card (card âm thanh)

Card âm thanh – còn được gọi là thẻ âm thanh – chịu trách nhiệm cho âm thanh bạn nghe qua loa hoặc tai nghe. Hầu hết các bo mạch chủ đều tích hợp âm thanh, nhưng bạn có thể nâng cấp lên một thẻ âm thanh riêng để có chất lượng âm thanh cao hơn.

Network card (card mạng)

Thẻ mạng cho phép máy tính của bạn giao tiếp qua mạng và truy cập Internet. Nó có thể kết nối với cáp Ethernet hoặc thông qua kết nối không dây (thường được gọi là Wi-Fi). Nhiều bo mạch chủ đã tích hợp kết nối mạng, và một thẻ mạng cũng có thể được thêm vào một khe mở rộng.

Bluetooth card

Bluetooth là một công nghệ cho việc truyền tín hiệu không dây trên khoảng cách ngắn. Nó thường được sử dụng trên máy tính để giao tiếp với bàn phím, chuột và máy in không dây. Thường thì Bluetooth được tích hợp trên bo mạch chủ hoặc bao gồm trong thẻ mạng không dây. Đối với các máy tính không có Bluetooth, bạn có thể mua một bộ chuyển đổi USB, thường được gọi là dongle.

Máy tính xách tay là gì?

Laptop là một máy tính cá nhân có thể dễ dàng di chuyển và sử dụng ở nhiều địa điểm khác nhau. Hầu hết các laptop được thiết kế để có tất cả các chức năng của một máy tính để bàn, điều đó có nghĩa là chúng có thể chạy được cùng các phần mềm và mở các loại tệp tin giống như máy tính để bàn. Tuy nhiên, các laptop cũng có xu hướng đắt hơn so với các máy tính để bàn tương đương.

Laptop khác với desktop (máy tính bàn) như thế nào?

Bởi vì laptop được thiết kế để dễ dàng mang theo, do đó có một số khác biệt quan trọng giữa laptop và máy tính để bàn. Laptop có thiết kế theo kiểu all-in-one (tất cả trong một) với màn hình tích hợp sẵn, bàn phím, touchpad (thay thế cho chuột), và loa.

Điều này có nghĩa là nó hoàn toàn hoạt động được ngay cả khi không kết nối bất kỳ thiết bị ngoại vi nào. Khi sử dụng laptop bạn sẽ không có nhiều dây, cáp rối rắm như máy tính bàn.

Bạn cũng có thể kết nối chuột thông thường, màn hình lớn hơn và các thiết bị ngoại vi khác với laptop. Việc làm này sẽ biến laptop của bạn thành một máy tính để bàn, với một khác biệt chính: bạn có thể dễ dàng ngắt kết nối các thiết bị ngoại vi và mang theo laptop bất cứ nơi đâu.

Dưới đây là những khác biệt rõ nét giữa laptop (máy tính xách tay) với máy tính bàn (PC):

Touchpad

Một touchpad – còn được gọi là trackpad – là một bề mặt cảm ứng cho phép bạn điều khiển con trỏ bằng cách vẽ chuyển động với ngón tay của mình.

Pin

Mỗi laptop đều có một pin, cho phép bạn sử dụng laptop khi không cắm điện. Mỗi khi bạn cắm laptop vào sạc, pin sẽ được sạc lại. Một lợi ích khác của việc có pin là nó có thể cung cấp năng lượng dự phòng cho laptop nếu mất điện.

Bộ chuyển đổi AC (cục sạc)

Một laptop thường có một dây cáp nguồn chuyên dụng gọi là bộ chuyển đổi AC, được thiết kế để được sử dụng với loại laptop cụ thể đó.

Cổng kết nối

Hầu hết các laptop có cùng loại cổng như các máy tính để bàn (như USB), tuy nhiên thường có ít cổng hơn để tiết kiệm không gian. Tuy nhiên, một số cổng có thể khác nhau, và bạn có thể cần một bộ chuyển đổi để sử dụng chúng.

Giá cả

Nói chung, laptop thường có giá cao hơn so với một máy tính để bàn. Vì thế mà tùy vào công việc, cũng như điều kiện tài chánh, chúng ta có thể chọn mua laptop hoặc máy tính để bàn để làm việc, học tập.

Thiết bị di động

Trong chuyên mục đầu tiên khi tìm hiểu khái quát về máy tính, chúng ta đã nói nhiều thiết bị điện tử di động hiện nay thực chất là các máy tính chuyên dụng.

Thiết bị di động là thuật ngữ chung cho bất kỳ loại máy tính cầm tay nào. Những thiết bị này được thiết kế để di động cực kỳ, và chúng thường có thể vừa tay.

Một số thiết bị di động – như máy tính bảng, đọc sách điện tử và điện thoại thông minh – đủ mạnh để làm nhiều việc giống như bạn có thể làm với máy tính để bàn hoặc máy tính xách tay.

Máy tính bảng

Máy tính bảng (tablet) là một thiết bị di động có kích thước màn hình lớn, cấu hình tương đương với máy tính xách tay, nhưng thường không có bàn phím vật lý hoặc chuột riêng biệt. Thay vào đó, các thao tác trên máy tính bảng được thực hiện thông qua màn hình cảm ứng, cho phép người dùng điều khiển bằng cách chạm và vuốt trên màn hình.

Máy tính bảng thường được thiết kế mỏng nhẹ, dễ dàng mang theo khi di chuyển và có thời lượng pin lâu hơn so với máy tính xách tay. Máy tính bảng có thể sử dụng để truy cập internet, lướt web, gửi email, chơi game, xem phim, đọc sách điện tử, v.v. Ngoài ra, nó cũng có thể được sử dụng để làm việc, học tập và giải trí.

Máy tính bảng thường chạy trên hệ điều hành di động như Android, iOS hoặc Windows. Một số máy tính bảng có thể kết nối với bàn phím và chuột ngoài để trở thành một thiết bị giống như laptop.

Máy đọc sách điện tử

Máy đọc sách điện tử – còn được gọi là e-reader – giống với máy tính bảng, tuy nhiên chúng được thiết kế chủ yếu để đọc sách điện tử (sách có thể tải xuống kỹ thuật số). Một số ví dụ đáng chú ý bao gồm Amazon Kindle, Barnes & Noble Nook và Kobo.

Hầu hết các e-reader sử dụng màn hình e-ink, dễ đọc hơn so với màn hình máy tính truyền thống. Bạn thậm chí có thể đọc sách dưới ánh nắng mặt trời chói chang, giống như bạn đang đọc một cuốn sách bình thường.

Điện thoại thông minh (Smartphone)

Điện thoại thông minh là phiên bản mạnh mẽ hơn của điện thoại di động truyền thống. Ngoài các tính năng cơ bản giống như điện thoại di động như thực hiện cuộc gọi, giọng nói, tin nhắn văn bản, smartphone có thể kết nối với Internet qua Wi-Fi hoặc mạng di động (điều này yêu cầu mua một gói dữ liệu hàng tháng).

Điều này có nghĩa là bạn có thể sử dụng smartphone cho những việc tương tự như bạn thường làm trên máy tính, chẳng hạn như kiểm tra email, duyệt web hoặc mua sắm trực tuyến.

Đa số các điện thoại thông minh sử dụng màn hình cảm ứng, có nghĩa là không có bàn phím vật lý trên thiết bị. Thay vào đó, bạn sẽ gõ trên bàn phím ảo và sử dụng ngón tay để tương tác với màn hình.

Các tính năng tiêu chuẩn khác bao gồm một máy ảnh kỹ thuật số chất lượng cao và khả năng phát các tệp nhạc và video kỹ thuật số. Với nhiều người, một điện thoại thông minh có thể thay thế cho các thiết bị điện tử như một chiếc laptop cũ, máy nghe nhạc kỹ thuật số và máy ảnh kỹ thuật số trong cùng một thiết bị.

Tìm hiểu về các hệ điều hành trên thiết bị máy tính

Hệ điều hành máy tính là gì?

Hệ điều hành máy tính (Operating System – OS) là phần mềm cơ bản quản lý và điều khiển các tài nguyên của máy tính. Nó là một bộ phận rất quan trọng của máy tính, cung cấp môi trường làm việc để các ứng dụng và người dùng tương tác với phần cứng và các tài nguyên khác của máy tính. Hệ điều hành giúp máy tính chạy một cách hiệu quả, tối ưu hóa sử dụng tài nguyên và cung cấp các tính năng và chức năng cho người dùng.

Hệ điều hành là phần mềm quan trọng nhất chạy trên một máy tính. Nó quản lý bộ nhớ và các quá trình của máy tính, cũng như tất cả phần mềm và phần cứng của nó. Nó cũng cho phép bạn giao tiếp với máy tính mà không cần biết nói ngôn ngữ của máy tính. Mà không có một hệ điều hành, một máy tính sẽ trở nên vô dụng.

Công việc của hệ điều hành

Hệ điều hành (OS) của máy tính quản lý tất cả phần mềm và phần cứng trên máy tính của bạn. Hầu hết thời gian, có nhiều chương trình máy tính khác nhau đang chạy cùng một lúc, tất cả đều cần truy cập đến bộ vi xử lý trung tâm (CPU), bộ nhớ và bộ lưu trữ của máy tính của bạn. Hệ điều hành phối hợp tất cả điều này để đảm bảo mỗi chương trình nhận được những gì nó cần.

Các loại hệ điều hành

Hệ điều hành thường được cài đặt sẵn trên bất kỳ máy tính nào bạn mua. Hầu hết mọi người sử dụng hệ điều hành đi kèm với máy tính của họ, nhưng có thể nâng cấp hoặc thay đổi hệ điều hành. Ba hệ điều hành phổ biến nhất cho máy tính cá nhân là Microsoft Windows, macOS và Linux.

Hệ điều hành hiện đại sử dụng giao diện người dùng đồ họa, được viết tắt là GUI (phát âm là gooey). GUI cho phép bạn sử dụng chuột để nhấp vào các biểu tượng, nút và menu, và tất cả được hiển thị rõ ràng trên màn hình bằng cách kết hợp đồ họa và văn bản.

Mỗi GUI của hệ điều hành có vẻ ngoài và cảm giác khác nhau, vì vậy nếu bạn chuyển sang một hệ điều hành khác thì ban đầu có thể cảm thấy không quen. Tuy nhiên, các hệ điều hành hiện đại được thiết kế để sử dụng dễ dàng, hầu hết các nguyên tắc cơ bản đều giống nhau.

Microsoft Windows

Microsoft tạo ra hệ điều hành Windows vào giữa những năm 1980. Có nhiều phiên bản khác nhau của Windows, nhưng các phiên bản mới nhất là Windows 11 (tháng 6 năm 2021), Windows 10 (phát hành năm 2015), Windows 8 (2012), Windows 7 (2009) và Windows Vista (2007). Windows được cài đặt sẵn trên hầu hết các máy tính mới, điều này giúp cho nó trở thành hệ điều hành phổ biến nhất trên thế giới.

macOS

macOS (trước đây được gọi là OS X) là một loạt hệ điều hành được tạo ra bởi Apple. Nó được cài đặt sẵn trên tất cả các máy tính Macintosh, hoặc Mac. Một số phiên bản cụ thể bao gồm Mojave (phát hành năm 2018), High Sierra (2017) và Sierra (2016).

Theo thống kê của StatCounter Global Stats, người dùng macOS chiếm ít hơn 10% trên toàn cầu – thấp hơn nhiều so với số lượng người dùng Windows (hơn 80%). Một lý do cho điều này là máy tính của Apple thường đắt hơn. Tuy nhiên, nhiều người thực sự ưa thích vẻ ngoài và cảm giác của macOS hơn là Windows.

Linux

Linux (phát âm là LINN-ux) là một họ hệ điều hành mã nguồn mở, có nghĩa là bất kỳ ai trên toàn thế giới đều có thể sửa đổi và phân phối nó. Điều này khác với phần mềm độc quyền như Windows, chỉ có thể được sửa đổi bởi công ty sở hữu nó. Các ưu điểm của Linux là miễn phí và có nhiều bản phân phối khác nhau bạn có thể lựa chọn.

Theo thống kê của StatCounter Global Stats, người dùng Linux chiếm ít hơn 2% trên toàn cầu. Tuy nhiên, hầu hết các máy chủ chạy Linux vì nó tương đối dễ tùy chỉnh.

Hệ điều hành cho thiết bị di động

Những hệ điều hành mà chúng ta đã nói về cho đến nay được thiết kế để chạy trên máy tính để bàn và máy tính xách tay. Các thiết bị di động như điện thoại, máy tính bảng và máy nghe nhạc MP3 khác với máy tính để bàn và máy tính xách tay, vì vậy chúng chạy hệ điều hành được thiết kế đặc biệt cho các thiết bị di động.

Một số ví dụ về hệ điều hành di động bao gồm Apple iOS và Google Android. 

Hệ điều hành cho các thiết bị di động thường không có đầy đủ tính năng như những hệ điều hành được tạo cho máy tính để bàn và máy tính xách tay, và chúng không thể chạy được tất cả các phần mềm giống như những hệ điều hành đó. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể làm rất nhiều việc với chúng, như xem phim, duyệt web, quản lý lịch, và chơi game.

Tìm hiểu về các ứng dụng, chương trình, phần mềm

Chương trình máy tính là gì? Ứng dụng là gì?

Chương trình máy tính (hay còn gọi là phần mềm) là tập hợp các lệnh và hướng dẫn được viết bằng ngôn ngữ lập trình để điều khiển hoạt động của máy tính hoặc thiết bị điện tử khác. Chúng được thiết kế để giải quyết một số vấn đề cụ thể hoặc thực hiện một số công việc nhất định.

Các chương trình máy tính có thể được phát triển cho nhiều mục đích khác nhau, bao gồm giải quyết các vấn đề toán học, xử lý dữ liệu, điều khiển các thiết bị điện tử, tạo ra các ứng dụng và trò chơi, và nhiều mục đích khác.

Bạn có thể đã nghe người ta nói về việc sử dụng một chương trình, ứng dụng hoặc app. Nhưng điều đó có nghĩa là gì? Đơn giản thì, một app là một loại phần mềm cho phép bạn thực hiện các công việc cụ thể. Các ứng dụng cho máy tính để bàn hoặc laptop đôi khi được gọi là ứng dụng máy tính để bàn, trong khi đó các ứng dụng cho thiết bị di động được gọi là các ứng dụng di động.

Khi bạn mở một ứng dụng, nó chạy bên trong hệ điều hành cho đến khi bạn đóng nó. Hầu hết thời gian, bạn sẽ có nhiều hơn một ứng dụng đang chạy cùng một lúc, điều này được gọi là đa nhiệm.

App là một thuật ngữ phổ biến để chỉ một ứng dụng, đặc biệt là đối với các ứng dụng đơn giản có thể được tải xuống với giá rẻ hoặc miễn phí. Nhiều ứng dụng cũng có sẵn cho các thiết bị di động và thậm chí một số TV.

Ứng dụng trên máy tính để bàn hoặc laptop

Có vô số ứng dụng máy tính, và chúng được phân loại vào nhiều loại khác nhau. Một số ứng dụng có tính năng đầy đủ hơn (như Microsoft Word), trong khi những ứng dụng khác có thể chỉ làm một hoặc hai việc cụ thể (như ứng dụng đồng hồ hoặc lịch). Dưới đây là một vài loại ứng dụng mà bạn có thể sử dụng.

Trình xử lý văn bản: Trình xử lý văn bản cho phép bạn viết thư, thiết kế tờ rơi và tạo ra nhiều loại tài liệu khác. Trình xử lý văn bản nổi tiếng nhất là Microsoft Word.

Trình duyệt web: Trình duyệt web là công cụ bạn sử dụng để truy cập Internet. Hầu hết các máy tính đều đi kèm với trình duyệt web được cài đặt sẵn, nhưng bạn cũng có thể tải xuống một trình duyệt khác nếu bạn muốn. Các ví dụ về trình duyệt bao gồm Internet Explorer, Mozilla Firefox, Google Chrome và Safari.

Trình phát đa phương tiện (media player): Nếu bạn muốn nghe nhạc MP3 hoặc xem phim bạn đã tải xuống, bạn cần sử dụng một trình phát đa phương tiện. Windows Media Player và iTunes là những trình phát đa phương tiện phổ biến.

Trò chơi (game): Có rất nhiều loại trò chơi bạn có thể chơi trên máy tính của mình. Chúng phổ biến từ những trò chơi bài như Solitaire đến những trò chơi hành động như Halo. Nhiều trò chơi hành động yêu cầu nhiều sức mạnh tính toán, vì vậy chúng có thể không hoạt động trên các máy tính cũ hơn.

Ứng dụng di động

Máy tính để bàn và laptop không phải là các thiết bị duy nhất có thể chạy các ứng dụng. Bạn cũng có thể tải xuống các ứng dụng cho các thiết bị di động như điện thoại thông minh và máy tính bảng. Dưới đây là một số ví dụ về các ứng dụng di động.

Gmail: Bạn có thể sử dụng ứng dụng Gmail để dễ dàng xem và gửi email từ thiết bị di động của mình. Nó có sẵn cho các thiết bị Android và iOS.

Instagram: Bạn có thể sử dụng Instagram để nhanh chóng chia sẻ ảnh với bạn bè và gia đình của mình. Nó có sẵn cho các thiết bị Android và iOS.

Duolingo: Với sự kết hợp của các bài kiểm tra, trò chơi và các hoạt động khác, ứng dụng này có thể giúp bạn học các ngôn ngữ mới. Nó có sẵn cho các thiết bị Android và iOS.

Tất nhiên, chúng ta có thể sử dụng rất nhiều ứng dụng trên smartphone. Hiện nay thì hầu như ai cũng có điện thoại thông minh, nên khi nói đến ứng dụng di động thì ai cũng có thể hiểu được.

Cài đặt ứng dụng mới

Mỗi máy tính và thiết bị di động sẽ đi kèm với một số ứng dụng đã được tích hợp sẵn, chẳng hạn như trình duyệt web và trình phát nhạc. Tuy nhiên, bạn cũng có thể mua và cài đặt các ứng dụng mới để thêm nhiều tính năng hơn.

————————————-

Cảm ơn bạn đã đọc bài viết máy tính là gì từ website https://thumuavitinh.com của Vi Tính Quang Chính. Hy vọng, bài viết này sẽ mang đến cho bạn những kiến thức hữu ích.